Erzurum’da açık iş sayısı iki kat arttı

Haber: Emrullah Bayrak

Bu yazıyı okuduğunuz için teşekkür ederiz, abone olmayı unutmayın!/ Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!

Türkiye İş Kurumu (TÜİK), 2023 yılı Erzurum İşgücü Piyasası Araştırma Sonuçlarını açıkladı. 2023 yılı için Erzurum’da 5 Haziran-14 Temmuz 2023 tarihleri arasında saha çalışması yapıldı.

Araştırması kapsamında Erzurum’daki 436 işyeri için veri derlendi. Bu işyerlerinin 20 ve daha fazla çalışanı var. İl genelinde toplam 17 sektör araştırma kapsamında yer aldı. Toplam çalışan sayısı 32 bin 948 kişi. Bunların 25 bin 197’si erkek, 7 bin 751’i ise kadınlardan oluşuyor. Açık iş oranı yüzde 0,7 oldu. Türkiye genelinde 20 ve üzeri istihdamlı işyerleri için açık iş oranı yüzde 1,9 oldu.

Erzurum açık iş oranı bakımından Türkiye ortalamasının altında kaldı. Açık iş oranının en yüksek olduğu sektör ise yüzde 2,8 ile imalat sektörü.

En fazla açık işin sanatkârlar ve ilgili işlerde çalışanlar meslek grubunda oldu. Bu meslek grubunda araştırma döneminde 137 kişilik açık iş mevcuttu. Erzurum’da en fazla açık işi olan ikinci meslek grubu hizmet ve satış elemanları meslek grubu. İl genelinde açık işlerin içinde herhangi bir eğitim düzeyi talep edilmeyen açık işlerin payı yüzde 62,8 düzeyinde oldu.

Beton ve betonarme kalıpçısı

En fazla toptan ve perakende ticaret sektöründe eleman temininde güçlük çekiliyor. İlk sırada beton ve betonarme kalıpçısı mesleği yer alıyor. Bu mesleği ise servis komisi takip ediyor. Eleman teminde güçlük çekilme nedenlerine bakıldığında ilk sırada gerekli mesleki beceriye / niteliğe sahip eleman bulunamaması yer alıyor.

Türkiye genelinde işyerlerinin yüzde 21,1’i bir yıl sonrası için en az bir meslekte net istihdamın artacağı yönünde cevap verdi. Erzurum’da net istihdamın artacağını öngören işverenlerin oranı ise yüzde 6,5 seviyesinde. En az bir meslekte net istihdamın azalacağını düşünen işveren oranı ülke genelinde 2 iken, bu oran Erzurum’da yüzde 0,2 oldu.

Erzurum’da 2023 yılı ekim dönemi SGK verilerine göre zorunlu 4A sigortalı istihdam eden işyeri sayısı 10 bin 941. Bu işyerlerinde toplam 91 bin 186 kişi, 4A sigortalı çalışan olarak istihdam ediliyor.

1 ila 9 arası çalışanı olan işyerlerinin oranı yüzde 85,7. 100 ve üzeri çalışanı olan işyeri sayısı 104. Bu işyerlerinde toplam 29 bin 508 çalışan istihdam ediliyor. Kadın sigortalı sayısı 21 bin 943 kişi.

Kamuda istihdam edilen 4A zorunlu sigortalı oranı yüzde 29. Özel sektörün payı yüzde 71 seviyesinde. 4A zorunlu sigortalıların sigorta primine esas aylık ortalama kazancı 20 bin 553 TL. Erzurum’da 2023 yılı ekim ayı itibarıyla erkek sigortalıların ortalama kazancı kadın sigortalıların kazancından yüksek.

7 bin 478 kişi işe yerleştirildi

İŞKUR açık iş sayıları 2013 yılında 6 bin 258 iken 2023 yılında 12 bin 38 oldu. Bu sayının içinde ilk sırada 2 bin 360 açık iş ile beden işçisi mesleği bulunuyor. Toplam açık iş sayısı içerisinde bu mesleğin payı yüzde 19,6 seviyesinde. Bu mesleği özel güvenlik görevlisi (silahsız) takip ediyor.

Erzurum’da 2023 yılında 7 bin 478 işe yerleştirme yapıldı. Kadınların payı yüzde 26 oldu. Bin 789 kişilik işe yerleştirmeyle beden işçisi (genel) mesleği ilk sırada yer alıyor. Bu sayı toplam işe yerleştirme içinde yüzde 23,9 paya sahip. Bu mesleği özel güvenlik görevlisi (silahsız) takip ediyor.

İŞKUR’a kayıtlı işsiz sayısı 2013 yılında Erzurum’da 23 bin 106 idi. 2023 yılında ise bu sayı 25 bin 409 oldu. Bu kişilerin içinde kadınların oranı yüzde 38,3; 18-24 yaş arası gençlerin oranı ise yüzde 25,8 oldu. 2022 yılında kayıtlı işsiz sayısı 35 bin 318’e kadar yükselmişti.

En fazla kayıtlı işsiz temizlik görevlisi

Erzurum’da en fazla kayıtlı işsizin olduğu mesleklerin başında temizlik görevlisi geliyor. Bu meslekte kuruma kayıtlı 5 bin 183 işsiz bulunuyor. Bu mesleğin toplam kayıtlı işsizler içerisindeki payı yüzde 20,4 seviyesinde. Bu mesleği sırasıyla beden işçisi (genel) ile satış danışmanı / uzmanı meslekleri takip ediyor.

Erzurum’da 2023 yılında açılan aktif işgücü piyasası programları arasında en fazla yararlanıcı sayısına sahip olan program yüzde 64,2 ile konfeksiyon işçisi. Konfeksiyon işçisini yüzde 14,4 ile makineci (dikişçi) ve yüzde 3,7 ile ilk ve acil yardım sağlık teknikeri/acil yardım/ambulans ve acil bakım teknikerliği/paramedik programları izliyor.

2013 yılında işsizlik ödeneği almaya hak kazanan kişi sayısı 2 bin 272 iken 2023 yılında 2023 yılında 3 bin 60 kişi oldu.

Part-time çalışması olan işyerlerinin oranı yüzde 11,4

Erzurum’da part-time çalışması olan işyerlerinin oranı yüzde 11,4 oldu. Su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinin yüzde 50’si part-time çalışan istihdam ediyor. Part-time çalışma açısından ikinci konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri yer alıyor. Bu sektörde faaliyet gösteren işyerlerinin içinde part-time
çalışanı olanların oranı yüzde 26,5. Üçüncü sırada ise yüzde 25 ile insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri sektörü bulunuyor.

Türkiye genelinde 20 ve daha fazla istihdama sahip işyerlerinde çalışanların yüzde 30,7’sini kadınlar oluşturuyor. Erzurum’da bu oran yüzde 23,5 oldu. Part-time çalışanı olmayan işyerlerinde kadın çalışan oranı yüzde 20,4 oldu. Bu oran Türkiye geneli ile paralellik gösteriyor. Part-time çalışanı olan işyerlerinde ise kadın çalışan oranı yüzde 37,1 seviyesinde.

Türkiye genelinde part-time çalışanı olmayan işyerlerinde kadın çalışan oranı yüzde 26,2 iken, part-time çalışanı olan işyerlerinde bu oran yüzde 38,6. Bu veriler, part-time çalışma yapılan işyerlerinde kadın istihdamının arttığını gösteriyor.

Vardiyalı çalışma yapılan işyerlerin payı yüzde 26,7

Erzurum’da 20 ve üzeri istihdamlı işyerleri içerisinde vardiyalı çalışma yapılan işyerlerinin payı yüzde 26,7 seviyesinde. Bu oran Türkiye genelinde ise yüzde 34,6. Kültür, sanat eğlence, dinlence faaliyetleri sektörü yüzde 66,7 ile ilk sırada. Bu sektörü yüzde 60 ile madencilik ve taş ocakçılığı sektörü takip ediyor. Diğer hizmet faaliyetleri sektörü ise yüzde 8,3 ile en az vardiyalı çalışma yapılan sektör.

Türkiye genelinde vardiyalı çalışma olmayan işyerlerinde kadın çalışan oranı yüzde 32,8 iken, vardiyalı çalışma olan işyerlerinde bu oran yüzde 29,4’e düşüyor.

Erzurum’da vardiyalı çalışma yapılmayan işyerlerinde çalışan kadın oranı, vardiyalı çalışma yapılan işyerlerine kıyasla daha düşük. Vardiyalı çalışma yapılan işyerlerinde kadın çalışanların oranı yüzde 26,8 iken, erkek çalışanların oranı yüzde 53,2 seviyesinde.

Vardiyalı çalışma yapılmayan işyerlerinde ise kadınların oranı yüzde 19,1; erkeklerin oranı yüzde 80,9 düzeyinde. İstihdamın büyük çoğunluğu erkek çalışanlardan oluşuyor. Türkiye genelinde araştırma kapsamında kadın çalışan oranı yüzde 30,7 seviyesinde.

Türkiye ortalamasında vardiyalı çalışma yapılan ve yapılmayan işyerlerinde kadın çalışan oranında 3,4 puanlık bir fark bulunuyor. Vardiyalı çalışma yapılmayan işyerlerindeki kadın oranı, vardiyalı çalışma yapılan işyerlerine göre daha yüksek.

İhracat yapanların oranı yüzde 2,6

Erzurum’daki işyerlerinin içerisinde ihracat yapanların oranı yüzde 2,6. İmalat sektöründe ihracat yapan işyerlerinin oranı yüzde 11,5. İhracat yapan işyeri oranı bakımından ikinci sırada ise toptan ve perakende ticaret sektörü bulunuyor.

Türkiye geneli 20 ve üzeri istihdamlı işyerlerinin yüzde 28,4’ü ihracat yapıyor. Bu alanda öne çıkan sektör yüzde 57,9 ile imalat sektörü.

Erzurum’da e-ticaret uygulamasına sahip işyerlerinin oranı yüzde 19,3. Finans ve sigorta faaliyetleri, yüzde 50 ile en yüksek e-ticaret uygulamasına sahip olan sektör olarak öne çıkıyor. Türkiye geneli 20 ve üzeri istihdamlı işyerlerine ise bu oran yüzde 17,1 seviyesinde. Erzurum’da e-ticaret uygulamasına sahip işyerleri oranında Türkiye ortalamasının üstünde olduğu
görülüyor.

Ar-Ge çalışması yapan işyeri oranı yüzde 7,7 oldu. Bilgi ve iletişim sektöründeki işyerlerinin içinde Ar-Ge çalışması olan işyerlerinin oranı yüzde 50 seviyesinde. Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı ve mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler sektörlerinde ise Ar-Ge çalışması olan işyerlerinin oranı yüzde 22,2.

Bu sektörleri yüzde 17,3 ile Madencilik ve taş ocakçılığı sektörü takip ediyor. Türkiye genelinde 20 ve üzeri istihdamlı işyerlerinin yüzde 18,2’si Ar-Ge çalışması yapıyor. Yüzde 50,4 ile bilgi ve iletişim, yüzde 31,3 ile imalat sektörleri Ar-Ge çalışması yapan işyeri oranında ön plana çıkıyor.

İŞKUR hizmetleri

Türkiye genelinde 20 ve daha üzeri istihdamlı işyerlerinin yüzde 18,3’ü gelecek bir yıl içinde yatırım planlıyor. Bu oran Erzurum’da yüzde 7,7 oldu.

Erzurum’da 20 ve üzeri istihdamlı yatırım yapmayı planlayan işyerlerinin içinde ilave yatırım yapmayı planlayanların oranı yüzde 69,7. Teknolojik yatırım yapmayı planlayanların oranı yüzde 12,1. Stratejik yatırım yapmayı planlayanların oranı yüzde 6,1 seviyesinde. Türkiye genelinde ise yatırım yapmayı planlayan işverenlerin yüzde 70’i ilave yatırım, yüzde 24,3’ü
teknolojik yatırım, yüzde 17,8’i stratejik yatırım türlerinde yatırım yapmayı planlıyor.

Türkiye genelinde 20 ve üzeri istihdamlı işyerlerinin yüzde 50,2’si İŞKUR hizmetlerinden faydalanıyor. Erzurum’da İŞKUR hizmetlerinden faydalanma oranı ise yüzde 86,5.