Makyaj videosu, trafik güvenliği videosundan daha çok ilgi görüyor

Haber: Emrullah Bayrak /

Bu yazıyı okuduğunuz için teşekkür ederiz, abone olmayı unutmayın!/ Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!

Emniyet verilerine göre Türkiye’de 2023 yılının ilk 10 ayında yaşanan trafik kazalarında olay yerinde can verenlerin sayısı 2 bin 525 kişi oldu. Kazalarda yaralanların sayısı 300 bin 281. 

Erzurum’da yaşanan trafik kazalarında ise 17 kişi hayatını kaybederken 2 bin 90 kişi de yaralandı. Bu verilere, kaza sonrası kaldırıldıkları hastanede hayatını kaybedenler de eklenince rakam daha da büyüyor.

Emniyetin raporuna göre ölümlü-yaralanmalı trafik kazalarına neden olan unsurların başında sürücüler, birinci sırada geliyor. Sürücü kusurları ise “Araç hızını yol, hava ve trafiğin gerektirdiği şartlara uydurmamak”, “Kavşak, geçit ve kaplamanın dar olduğu yerlerde geçiş önceliğine uymamak”, “Şerit izleme ve değiştirme kuralına uymamak” ve “Arkadan Çarpma” şekline sıralanıyor.

Trafikte Haklarım Derneği Başkanı Yasemin Usta, toplumsal duyarsızlıktan şikayetçi. “Ünlülerden ki ne yazık ki içlerinde trafik mağduru olan isimlerden bile sosyal medyada hak ettiğimiz desteği gördüğümüze inanmıyorum.” diyen Usta, “Makyaj videosu çeksem insanlar daha çok ilgilenir. Yüz binler takip eder ama konu trafik güvenliğine gelince çoğunluk sanırım trafikte kural ihlali de yapınca farkındalık yaratmamız da destek olmuyor. Trafikte suçları toplumda zaten yüz kızartıcı suç olarak bile görülmüyor.” dedi.

KAYBETTİKLERİMİZ İSTATİSTİKTEN İBARET DEĞİL

Trafik kazasında 18 yaşındaki kuzenini de kaybeden Yasemin Usta, şunları ifade etti: “Ülkemizde güvenli trafik kültürünün ne yazık ki yeteri kadar benimsenemediği, kuralların yeterince bilinmediği ve kurallara uymada problem yaşandığı, trafikte saygı ve nezakete istenilen ölçüde ulaşılmadığı görülmektedir. 2015-2022 yılları arasındaki son 7 yılda trafik kazalarında ölen insan sayısı, Beşiktaş ve Fenerbahçe Stadyumunun kapasitelerinden fazladır. 49 bin 862 canımızı kaybettik. Bu kazalar sonucu 2 milyon 288 bin 498 kişi ise yaralandı. Engelli kalan, sevdiğini kaybetmenin acısını yaşayan kişi sayısını ise bilmiyoruz. Binlerce trafik mağdurundan biri de ne yazık ki benim. 2012 yılında aşırı hızla hatalı sollama yapan, ehliyetsiz bir sürücü yüzünden yaya olan kuzenim Gökhan Demir’i kaybettim. Trafik kazalarında kaybettiğimiz kişiler istatistikten ibaret değil. Can kaybediyoruz. Yetişmiş insan gücümüzü kaybediyoruz. Trafik kazalarının ekonomiye de büyük zararı var. Sevdiklerini ve uzuvlarını kazada kaybedenlerin yaşadığı manevi hasarın, yaşam kalitesi kaybı ise hesaplanamayacak kadar çok büyük.”

KAZALAR ÖNGÖRÜLEBİLİR VE ÖNLENEBİLİR

Ölümlü-yaralanmalı trafik kazalarının yüzde 97,5’inin insan faktörlü kazalar olduğuna dikkat çeken Usta, “İstatistikler bize trafik kazalarının büyük bir çoğunluğunun öngörülebilir ve önlenebilir olduğunu gösteriyor. Alınacak tedbirlerin en başında ise trafik kurallarına uymak geliyor. Trafik kurallarına uyarak bu kazaların, can kayıplarının, yaralanmaların sonrasında yaşanan acıların çoğunu önleyebiliriz. TÜİK verilerine göre 2022 yılında gerçekleşen trafik kazalarında ölen kişilerin yüzde 44,9’u sürücü, yüzde 31,8’i yolcu, yüzde 23,3’ü ise yayadır.” diye konuştu.

CEZALAR CAYDIRICI DEĞİL

Ölümlü trafik kazasını oluşturan kusurun ağır olduğu durumlarda mahkemelerin alt sınırdan ceza verilmesine yanaşmadığını anlatan Usta, şunları söyledi: “Üst sınıra yakın cezalara, uygulamada pek rastlanmamaktadır. Hal bu olunca 2-5 yıl arasında cezaların taktir edilmesi, hükmün açıklanmasının geri bırakılması, cezaların ertelenmesi, adli para cezasına çevrilmesi gibi yargılamada sanığın lehine kurumlar ile denetimli serbestlik gibi kurumlar yüzünden cezalar caydırıcı olmamaktadır. Türkiye’de trafik suçlarıyla ilgili ceza miktarları ile cezaların caydırıcılık niteliği arasındaki ilişkinin güçlendirilerek idari para cezası, ceza puanlarının artırılması, trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçunun cezasının artırılması ve ölümlü-yaralanmalı trafik kazalarında üst sınırdan cezaların verilmesini, trafik suçlularının trafik mağdurları adına artık affedilmemesini talep ediyoruz. ‘Bu ülkede birini öldürmek istiyorsan araba ile çarp kaç’ deniliyor. Bu söylemi ancak caydırıcı cezalar ile değiştirebiliriz. Ben kuzenimin davasında adaletin yerine gelmesini sağlayamadım. 4,5 yıl ceza alan sürücü, infaz yasası sayesinde 1 gün bile cezaevine girmedi ve ehliyetine tedbir bile konulmadı.”

ADLİ PARA CEZASINA ÇEVRİLMEMELİ

Nisan 2020’de yürürlüğe giren 7242 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile 30 Mart 2020 tarihinden önce işlenen trafik suçların koşullu salıvermeden yaralanma süresinin 1/2 indirildiğini hatırlatan Usta, denetimli serbestlik süresinin de 3 yıla çıkartıldığını belirtti. 30 Mart 2020 tarihinden sonraki işlenen suçlar için denetimli serbestlik süresinin 1 yıl olarak düzenlendiğini dile getiren Usta, trafik suçlarında koşullu salıvermeden yararlanma süresinin ½ olarak değil eskisi gibi 2/3 olarak uygulanmasını istedi.

“Trafikte taksirle adam öldürme suçu nedeniyle yapılan yargılamada verilecek cezanın miktarı ne olursa olsun, isterse faile 10 yıl ceza verilsin, bu ceza koşulları varsa adli para cezasına çevrilebilir.” diyen Usta, şöyle devam etti: “Yani taksirli suçlarda cezanın adli para cezasına çevrilmesi açısından bir ceza süresi sınırı yoktur. Sadece bilinçli taksirle ölüme neden olma suçunda ise verilecek cezanın adli para cezasına çevrilmesi mümkün değildir. Uygulamada maalesef para cezalarının bile alt sınırdan takdir edildiğini ne yazık ki görüyoruz. Geçen yıl Antalya’nın kemer ilçesinde 9 yaşındaki bir çocuğa aracıyla çarpan sürücüye 1 yıl 8 ay hapis cezası verildi. Ceza 12 bin 100 TL adli para cezasına çevrildi. 24 eşit taksitle ödeyebilecek. Bir canı yaşamdan koparmanın bedeli bu olmamalı. Daha caydırıcı cezalar verilmesi gerekiyor. Kanuna göre ölümlü-yaralanmalı kaza yapan sürücünün belgesi, infaz gerçekleştikten sonra alınmaktadır. Ölümlü-yaralanmalı trafik kazalarında taksirle veya bilinçli taksirle suç işlenmesi sonucunda sürücü belgesi, mahkemenin 3 aydan 3 yıla kadar takdir ettiği bir sürede tedbir konulmaktadır. Ancak bu tedbir yargılama sürecinde değil ceza mahkumiyeti kararının kesinleşmesiyle birlikte başlamaktadır. Ülkemizde yargılama süreleri göz önüne alındığında ölümlü-yaralanmalı kazaya karışan bir sürücünün sürücü belgesine ceza mahkumiyeti kararından sonra sürücü belgesine tedbir konulması çeşitli sıkıntılara yol açmaktadır.”

HALK DUYARLI DEĞİL

Türkiye’de trafik suçlarıyla ilgili ceza miktarları ile cezaların caydırıcılık niteliği arasındaki ilişkinin güçlendirilmesi kapsamında Usta, şu önerilerde bulundu: “İdari para cezası ve ceza puanlarının artırılması, para cezalarının derhal tahsil edilmesi ve indirim yapılmaması, trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçunun cezasının artırılması, ölümlü-yaralanmalı trafik kazalarında kazayı oluşturan kusurun ağırlığına göre caydırıcı cezaların verilmesi, trafik cezalarının infaz yasasının yeniden düzenlenmesi, trafikte asli kusurla taksirle adam öldürme suçundan verilen cezalarda seçenek yaptırımlar para cezası, erteleme, HAGB asla uygulanmaması konusunda yeni yasal düzenlemelerin yapılması, TCK 53 (6) maddesindeki sürücü belgesine infazdan sonra tedbir konulmasının değiştirilmesi, KTK. Madde 84 –trafik kazalarında sürücülerin asli kusurlu sayıldığı hallerin yeniden düzenlenmesi gerekmektedir. Bu hususta ilgili mevzuatlardaki eksikliklerin giderilmesi ve gerekli çalışmaların yapılması çok acil yapılması gerekmektedir. Cezaların yeterince caydırıcı hale gelmesiyle uzun vadede trafik kazalarından kaynaklı ölüm/yaralanma oranın düşmesini büyük katkı sağlayacaktır.”

Trafik güvenliği kampanyalarına halkın yeterli duyarlılıkta olmadığını belirten Usta, “Trafikte Haklarım Derneği olarak basında ve kamuoyunda ses getiren projelere imza attık. Bu yıl aşırı hızla mücadele kapsamında ‘Hız Limitini Aşma Hayattan Hızla Uçma’ sloganıyla Türk Yıldızları Akrotim ekibinin yer aldığı ‘Hayattan Hızla Uçma’ kamu spotumuz yayımlandı. Haluk Levent, Ecem Özkaya, Temmuz Karikutal ve trafik mağdurları yer aldığı #TrafikKazalarınaDurDe Trafik Güvenliği Kampanyasını ve Emre Altuğ, Olgun Toker ve Ecem Özkaya yer aldığı ‘Can Kaybediyoruz’ trafik güvenliği kampanyamızı hayata geçirdik.” dedi.