Ahi Toman Baba Türbesi çöplüğe döndü!..

Erzurum Narmanlı mahallesi Dere sokaktaki Ahi Toman Baba Türbesi, çöplüğe döndü. Harabe haldeki türbenin kubbesi yıkılmış. Türbede, ikisi Selçuklu tarzında taş sanduka olmak üzere toplam üç mezar bulunuyor.

Bu yazıyı okuduğunuz için teşekkür ederiz, abone olmayı unutmayın!/ Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!

Narmanlı Camii’nin yanı başındaki türbe ilgisizliğin kurbanı oldu. 2025 Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) Turizm Başkenti seçilen Erzurum’da, viraneye dönen Ahi Toman Baba Türbesini, yetkililerin bu izbe halden ne zaman kurtaracağı merak konusu. Defineciler tarafından mezarı açılan türbe, harap bir halde bekliyor.

Yatırın adını, ölüm tarihini gösteren kitabesi okunmaz halde. Türbeyi yapanı ve yaptıranı gösteren bir kitabe de yoktur. Türbedeki mezarlardan da türbeyi yaptıranında kimler olduğunu tespit etmek imkânsız. Türbe iki metre kadar toprağın içine gömülü vaziyette. Bu özellik İlhanlı türbesi olduğunu gösteriyor.

Türbe sekizgen planlı. 3.35 metre yüksekliğindeki duvarların üstüne yarım küre şeklinde bir kubbe oturtulmuş. Türbenin kuzey kısmındaki kapısı taşlarla örülerek kapatılmış. Türbenin duvar kalınlığı 70 santimetre. Düzgün kaliteli kesme taş malzeme ile inşa edilmiş.

Devrin meşhur seyyahı İbni Batuta, 1331 yılında Erzurum’a geldiğinde konuk olduğu Ahi Toman Baba için şu ifadeleri kullanır: “Bu şahıs pek yaşlı olup 130 yaşını aştığı söylendiği halde hâlâ bir değneğe dayanarak yürümekte, hafızası yerinde durmakta, beş vakit namazını kılmakta idi. Yemekte bize şahsen hizmette bulundu. İkinci gün yola çıkmak istediğimizde ise bize gücenerek buna razı olmadı.”

Türbede yattığı düşünülen Ahi Toman Baba, ahilik teşkilatının kurucusu ve Erzurum esnafların piri olarak kabul ediliyor.

Tarihçi-yazar Muzaffer Taşyürek, “Ahi Toman Baba’nın türbesi, Narmanlı mahallesinde, Dere sokağında 9 numaralı, Veysel Kullabi’ni evinin bahçesindedir. Türbeyi her tarafından evler sarmış adeta yutmuştur. Mahruti kısmı yıkılan türbe çukurda kalmıştır. Türbe Mehdi Abbas kümbetine benzer. İçinde dört sanduka vardır. İkisi küçük ve Selçuk tarzında taştandır. Birisinin üstünde Ayet-El-Kürsi yazılıdır. Adını ve vefat tarihini gösteren kısımlar okunamaz hale gelmiştir. Ahi Toman Babanın ahı Tebriz Kapı çarşısını yok etti. Şimdi yok edenleri yok edecek.” dedi.

Fotoğraflar: Nihat Kılıçoğulları